ΣΠΑΘΑΡΙ - ΣΥΛΛΟΓΟΣ & ΕΡΓΑ ΤΟΥ - ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

ΣΠΑΘΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ  

Άποψη του χωριού μας

             Το Σπάθαρι ή Σπάθαρης είναι ένα χωριό του Δήμου Γορτυνίας του Νομού Αρκαδίας με 250 περίπου μόνιμους κατοίκους. Βρίσκεται ΒΔ των Τροπαίων και αριστερά του ποταμού Λάδωνα. Απέχει 7 χιλιόμετρα από τα Τρόπαια και 4 χιλ. από το εργοστάσιο της ΔΕΗ του Λάδωνα. Και βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρα, στη πλαγιά του λόφου Γκούτζιου με απεριόριστη θέα.

Στα διάφορα κρατικά αρχεία και τα διάφορα έγγραφα την ονομασία του χωριού την βρίσκουμε ως Σπάθαρι ή Σπάθαρης.  Η  ονομασία παρέμεινε αναλλοίωτη από την ίδρυσή του. Τ’ όνομα προέρχεται από το βυζαντινό σπαθάριος, που ήταν τίτλος σωματοφυλάκων του αυτοκράτορα του βυζαντίου. Από το βυζαντινό σπαθάριος μάλλον προέκυψε ο Σπαθάρης ή Σπάθαρης.  Το χωριό μας είναι δημιούργημα της εποχής της πρώτης Τουρκοκρατίας (1460 – 1684). Μιας ζοφερής εποχής κατά την οποία οι προγονοί μας εγκαταλείπουν τους κάμπους και αναζητούν καταφύγιο σε ορεινούς όγκους και δυσπρόσιτους τόπους. Ο Σπάθαρης ή Σπάθαρι λεγόμενο σήμερα, είναι δημιούργημα της Τουρκοκρατίας.

             Ο Σύλλογος πέραν των άλλων που περιγράφει το καταστατικό του,  ασχολείται με την ηθική αλληλοβοήθεια και αλληλεγγύη των αποτελούντων  του Συλλόγου μελών, την ενίσχυση και ευημερία των ,αλλά και την εν γένει πρόοδο του χωριού Σπάθαρι δια της εκτελέσεως διαφόρων Κοινωφελών έργων.

        Ο Σύλλογός μας λοιπόν έχει δημιουργήσει στο χωριό ή έχει βοηθήσει στη δημιουργία πολλών έργων όπως φαίνονται παρακάτω:

• Διάνοιξη και τσιμεντόστρωση δρόμων μέσα στο χωριό
• Διάνοιξη αγροτικών δρόμων προς Παναγία (Πλατάνια), Αη Γιώργη, Τουρλίτσα, Μαραθόλακα, προφ. Ηλία κ.ά.
• Στη διάνοιξη και ασφαλτόστρωση του δρόμου Σπάθαρι – Λάδωνα
• Ανάπλαση της πλατείας και τοποθέτηση κάγκελων
• Διαμόρφωση της περιοχής Κιτσιόρεμα
• Κατασκευή παιδικής χαράς και τοποθέτηση μπασκέτας Τοποθέτηση πάγκων (παγκάκια) σε διάφορα σημεία του χωριού
• Περίφραξη του Προφ. Ηλία και συμπλήρωση των εκεί εγκαταστάσεων
• Αγορά οικοπέδου για επέκταση του νεκροταφείου και  δημιουργίας γηπέδου
• Επέκταση του νεκροταφείου και κατασκευή γηπέδου
• Ανακαίνιση των πηγαδιών στον Αη Γιώργη και στο Κιτσιόρεμα
• Ανακαίνιση της Ξηρόβρυσης
• Κατασκευή πέτρινης βρύσης στου Κόρδα τη Βρύση στο δρόμο Σπάθαρι – εργοστάσιο Λάδωνα
• Κατασκευή πέτρινης βρύσης στο μύλο του Μπούκουρα στο κεντρικό δρόμο Σπάθαρι – Τρόπαια 
• Δημιουργία στο σχολείο Λαογραφικού μουσείου και διαμόρφωσης του προαυλίου χώρου του σχολείου με σιντριβάνι – παρτέρια πέτρινα με λουλούδια – δένδρα -  αυτόματο Πότισμα – φωτισμός κ.ά.

Το 2010 πήρε απόφαση για τη διαμόρφωση των παλιών μονοπατιών  στο Φαράγγι του Λάδωνα και στις ιστορικές  Σπαθαραίικες σπηλιές, ώστε να δημιουργηθούν Πεζοπορικά μονοπάτια.. 

    Άποψη των Σπαθαραίικων σπηλιών ( μαγαζιών )

                                                    


 Ένα έργο αναβάθμισης, ανάδειξης και Ανάπτυξης του χωριού μας αλλά και  της ευρύτερης περιοχής, σε ένα περιβάλλον απαράμιλλης ομορφιάς αλλά και ιστορικής σημασίας, διότι οι εκεί ευρισκόμενες σπηλιές κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ειδικότερα κατά την επανάσταση, υπήρξαν καταφύγιο όλων των οπλαρχηγών της Αρκαδίας και των οικογενειών τους (Κολοκοτρωναίων, Πλαπουταίων, Δεληγιανναίων, κ.ά.)  αλλά και των κατοίκων της γύρω περιοχής. Για τα ανωτέρω γίνεται αναφορά σε όλα σχεδόν τα γραφόμενα για την επανάσταση απομνημονεύματα. Αναφέρομεν σωσμένα γραφόμενα από τον Κανέλλο Δεληγιάννη  << ……… κατά την εισβολή του Δράμαλη στη κεντρική Πελοπόννησο………… όλαι οι οικογένειαι ……. υρπάξαμε τα πλέον ελαφρά πράγματα, όσα ηδύνατο να φέρομεν…… και υπήγον εις το χωρίον Σπάθαρι λεγόμενον , και πλησίον εις το σπήλαιον εκείνο και εις τον ποταμόν, το οποίον σπήλαιον ήτον χωρητικότητος  τριακοσίων σχεδόν ανθρώπων………………… >> 

Τμήματα από τις Σπαθαραίικες σπηλιές (μαγαζιά)

 Το Φαράγγι του Λάδωνα χαρακτηρίζεται από τη μοναδική του βλάστηση, από τις κατάφυτες πλαγιές του με τα πολλά είδη βλάστησης όπως, Πλατάνια, Αγριοβελανιδιές, Πουρνάρια, Ιτιές, Βαγιές, Σφενδάμια, Κουτσουπιές κ.ά. καθώς και πλούσια πανίδα όπως, ψάρια στο ποτάμι, σπάνια ερπετά, διάφορα ζώα όπως, Αλεπούδες, Λαγούς, Αγριογούρουνα κ.ά. καθώς και πολλά είδη πτηνών.

   

                                                               Ένα μικρό δείγμα  από τη χλωρίδα του Φαραγγιού

Είναι ένα Φαράγγι που αξίζει όχι μόνο κάποιος να το δει σε φωτογραφίες ή βίντεο αλλά και να το περπατήσει.

           Ο Σύλλογος Σπαθαριωτών λοιπόν  διαμορφώνει τα παλιά μονοπάτια κατασκευάζοντας τρεχούμενα νερά (καταρράκτης), σκαλοπάτια με κουπαστές όπου χρειάζεται, και ένα πολύ όμορφα διαμορφωμένο μονοπάτι μέχρι το ποτάμι, τις  σπηλιές και το εργοστάσιο της Δ.Ε.Η.

Στις 15 Μαϊου 2011 πραγματοποίησε Πεζοπορική εξόρμηση στο Φαράγγι του Λάδωνα ο Ορειβατικός Σύλλογος Πύργου Ηλείας.

Τη Κυριακή 18 Σεπτέμβρη 2011  ο  Σύλλογος ΄΄ Εναλλακτική  Δράση  για  Ποιότητα Ζωής ΄΄ πραγματοποίησε εκδρομή στο χωριό μας  για Πεζοπορική εξόρμηση στο Φαράγγι Λάδωνα & Σπαθαραίικες σπηλιές.

Η πεζοπορία εντός του Φαραγγιού κράτησε 4,30 ώρες περίπου. Οι εκδρομείς έμειναν έκπληκτοι από την ομορφιά του Φαραγγιού και από τις εργασίες του Συλλόγου μας ως προς τη διαμόρφωση μονοπατιών.

Ο Πρόεδρος του Συλλόγου ΄΄ Εναλλακτική Δράση για Ποιότητα Ζωής ΄΄  Κος Μάκης Σταύρου δήλωσε:

΄΄ Η πεζοπορία στο Φαράγγι ήταν μοναδική  ευκαιρία για να γνωρίσουμε μια τελείως ανεξερεύνητη περιοχή της Πατρίδας μας. Η μοναδική φύση με τα απίστευτα πλατάνια και γενικότερα την πυκνή βλάστηση σε συνδυασμό με τα πλούσια και γάργαρα νερά του Λάδωνα αποτελούν έναν εξαίρετο συνδυασμό απόλαυσης. Για την Εναλλακτική Δράση αποτέλεσε ένα Σταθμό στην Πεζοπορική της εμπειρία. Θα την θυμόμαστε για πάντα και προσδοκούμε ότι την επόμενη φορά θα έχουν ολοκληρωθεί και οι εργασίες για τα μονοπάτια. Αυτό άλλωστε αποτέλεσε και η δέσμευση του Αντιδημάρχου Κου Χριστοδουλόπουλου,  που γνωρίσαμε και μιλήσαμε μαζί του περί του θέματος.  Η Εναλλακτική δράση είναι πρόθυμη να στείλει εθελοντές ορειβάτες που θα βοηθήσουν στη Σηματοδότηση ΄΄.

         Απέχει 3 χιλιόμετρα περίπου από το χωριό προς τη θέση Κιόσι, περνώντας ένα πολύ όμορφο τοπίο με παρθένα φύση και τρεχούμενα νερά.Στο Κιόσι η Πέτρινη βρύση με το πηγήσιο της νερό, θα δροσίσει και θα ξεκουράσει κάτω από τα τεράστια πλατάνια τον επισκέπτη, προσφέροντάς  του απεριόριστη θέα προς το Φαράγγι και το μοναστήρι της Παναγίας Κλειβωκάς.                                                                

          Είναι ένα Φαράγγι όπως προείπαμε,  με πλούσια πανίδα και χλωρίδα. Η μοναδική ίσως περιοχή στην Ελλάδα όπου φύεται η Δάφνη ( Βαγιά) σε δένδρο και όχι σε θάμνο.

                    Φωτογραφίες από την απαράμιλλη ομορφιά στη πορεία των Πεζοπορικών μονοπατιών & από πεζοπόρους

          Έχει πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής ο καθαρισμός και μερική διαμόρφωση έως το ποταμό Λάδωνα. Πέρα των υπολοίπων διαμορφώσεων χρειάζεται καθαρισμός και διαμόρφωση  μονοπατιών μέχρι τις ιστορικές σπηλιές  και μέχρι το εργοστάσιο της ΔΕΗ του Λάδωνα.

                 Προβλέπεται ο σχεδιασμός περιβαλλοντικών διαδρομών, με βάση το «μονοπάτι του Φαραγγιού» στον Λάδωνα με έμφαση, στην ερμηνεία των σημαντικών στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος. Προβλέπεται πέραν των ανωτέρω αναφερθέντων, η κατασκευή και τοποθέτηση πινακίδων γενικής πληροφόρησης και σήμανσης των διαδρομών, καθώς και πινακίδων πληροφόρησης για τη χλωρίδα και την πανίδα. Η πρώτη κατηγορία πινακίδων θα διευκολύνει την περιήγηση, ενώ η δεύτερη κατηγορία πινακίδων θα αφορά στη σήμανση των θεματικών διαδρομών. Επίσης θα τοποθετηθούν και ειδικές πινακίδες με πληροφορίες για τη χλωρίδα και την πανίδα του Φαραγγιού σε επιλεγμένα για τα είδη αυτά σημεία. Φυσικά, όλα τα έργα σήμανσης θα γίνουν με ελαφρές κατασκευές, αρμονικά ενταγμένες στο χώρο.

Σε επόμενο στάδιο της υλοποίησης του προγράμματος αυτού θα δημιουργηθεί και Κέντρο Ενημέρωσης.

          Το Μονοπάτι θα έχει συνολικό μήκος περίπου 7 χιλιόμετρα και θα έχει ως σημείο έναρξης την περιοχή Κιόσι που βρίσκεται Δυτικά  του χωριού μας και θα έχει κατάληξη στο εργοστάσιο  Δ.Ε.Η.  Λάδωνος. Επίσης προβλέπονται μελλοντικά κι άλλες δραστηριότητες που έχουν σχέση με το περιβάλλον, την πεζοπορία, την αναρρίχηση κ.ά..  

                       Φωτογραφίες από την απαράμιλλη ομορφιά στη πορεία των Πεζοπορικών μονοπατιών

         Ο στόχος μας με τη δημιουργία των Πεζοπορικών μονοπατιών, είναι η Ανάδειξη και η Τουριστική Ανάπτυξη, όχι μόνο του χωριού μας αλλά και της γύρω απ’ αυτό περιοχής. Μιας περιοχής  παραμελημένης και μη αξιοποιήσιμης,  με αποτέλεσμα, οι κάτοικοι να την εγκαταλείπουν  και να ψάχνουν να φτιάξουν την ζωή τους σε μεγάλα αστικά κέντρα, δημιουργώντας στα χωριά μας  την εικόνα της εγκατάλειψης και ερήμωσης.

            Όσοι Συμπατριώτες και Συμπατριώτισσες αλλά κάτοικοι και Σύλλογοι της ευρύτερης περιοχής   αντιλαμβάνονται την αξία αυτού του έργου τους παρακαλούμε θερμά να βοηθήσουν οικονομικά αυτή τη προσπάθεια για την όσο πιο γρήγορη ολοκλήρωσή του.

     Πέραν του Συλλόγου μας η Γενική Συνέλευση ομόφωνα ενέκρινε επιτροπή για την στήριξη ολοκλήρωσης του έργου αυτού, η οποία αποτελείται από τους :

1. Αναγνωστόπουλο Πάνο του Νικολάου (Πρόεδρος του Συλλόγου) τηλ. 6948515284

2.     Χρονόπουλο Δημήτριο του Αργυρίου (γιατρός)

3.     Κολιός Θεόδωρος του Ευαγγέλου ( στο χωριό )

4.     Χρυσοβιτσιώτη Χαράλαμπο του Διονυσίου

5.     Δούρος Γεώργιος του Θεοδώρου ( στο χωριό )

βίντεο

Άλλα αξιοθέατα που μπορεί κάποιος να δει στο χωριό μας και στη περιοχή του:

•     Λαογραφικό μουσείο στο Σπάθαρι

     Με τη δημιουργία στο χωριό μας από το Σύλλογο, Λαογραφικού μουσείου, διαπιστώσαμε κάποια μικρή αλλαγή και πιστεύουμε πως με την ολοκλήρωση αυτού του έργου τα αποτελέσματα θα είναι πολύ καλύτερα, προσπαθώντας έτσι να αποφύγουμε την  εικόνα της ερήμωσης των ιστορικών χωριών μας. 

                                                  






Μερική άποψη του Λαογραφικού μας μουσείου

              Το μήνα Αύγουστο του 2009 έγινε πράξη, το από πολλών χρόνων όραμα των Συμπατριωτισσών και Συμπατριωτών μας, η δημιουργία Λαογραφικού Μουσείου στο χωριό μας, σε αίθουσα του κατηργημένου λόγω ελλείψεως μαθητών σχολείου. Ένα μουσείο αφιερωμένο στις παλιές γενιές των παππούδων – γιαγιάδων – πατεράδων και μανάδων και στον τόπο που διαβιούσαν. Γιατί είναι εκείνοι που έζησαν ολόκληρη τη ζωή τους στο τόπο μας, στο χωριό μας, αγωνιζόμενοι να το κρατήσουν ζωντανό σε δύσκολους και χωρίς ανέσεις, χωρίς συγκοινωνία, ηλεκτρικό, γιατρούς κ.ά.   

             Αγρότες και κτηνοτρόφοι οι περισσότεροι. Πότισαν τη γη με τον ιδρώτα τους και τα δάκρυά τους αλλά και ομόρφυναν με τις χαρές τους, τις γιορτές τους, τα πανηγύρια τους, τους γάμους και τα βαφτίσια τους. Άνθρωποι που πάλεψαν σ’  αυτή την άγονη γη με μοναδικό όνειρο και στόχο, το καλύτερο μέλλον των παιδιών τους. Σ’  αυτούς λοιπόν αφιερώσαμε αυτό το μουσείο. Με τις φωτογραφίες τους, με τα σκεύη του σπιτιού τους και με τα εργαλεία της δουλειάς τους. Για να τα βλέπουν οι νεώτεροι και να συγκρίνουν το σήμερα με το χθες, το σύγχρονο με το παλιό. Να τα δουν και να σκεφτούν, ότι παρά τις αντίξοες συνθήκες, οι προγονοί τους στάθηκαν στα πόδια τους αλλά και δημιούργησαν και οι μεγαλύτεροι να γυρίσουν τη θύμησή τους σε κείνα τα δύσκολα χρόνια.

           Μετά τις Ευρωεκλογές άρχισαν οι εργασίες δημιουργίας του καθώς και η διαμόρφωση του προαυλίου χώρου του με στόχο το 15Αύγουστο να γίνουν τα εγκαίνιά του. Το Δ.Σ. μαζί με την επιτροπή που δημιουργήθηκε, αλλά όπως έδειξαν τα πράγματα και πάρα πολλών ανδρών και γυναικών και παιδιών του χωριού μας, έκαναν πραγματικότητα το στόχο. Το 15Αύγουστο του 2009 να πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια του.

•   Αρχαία Θέλπουσα

Η περιοχή της Βάναινας και ιδιαίτερα στο κομμάτι που ανήκει στη γεωγραφική περιοχή του χωριού μας έχει ξεχωριστό αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

          Πρώτον και κύριον γιατί εκεί ήκμασε η Αρχαία πόλη της Αρκαδίας, η Θέλπουσα και δεύτερον γιατί σώζεται και ο ερειπωμένος ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου που κατά τους ειδικούς είναι του 5^ου ή 6^ου μ.Χ. αιώνα.

        Η Αρχαία Θέλπουσα ήταν μια πολύ παλιά και σημαντική πόλη της Αρκαδίας. Ιδρύθηκε στα μέσα της δεύτερης π.Χ. χιλιετίας, ίσως και παλαιότερα. Το όνομά της το πήρε από τη νύμφη Θέλπουσα, κόρη του ποταμού Λάδωνα και ήκμασε κυρίως κατά τους κλασικούς χρόνους.

         Στο χώρο της Αρχαίας αυτής πόλης υπήρχαν τα ιερά της Δήμητρας, του Ασκληπιού και των δώδεκα Θεών καθώς και του μυθικού Ογκίου, του άρχοντα της Θέλπουσας και γιού του Απόλλωνα. Ο ναός της Δήμητρας περιελάμβανε  τα αγάλματα της Ερινύας Δήμητρας, ύψους 3 μέτρων και της Λουσίας Δήμητρας  ύψους 2 μέτρων. Τις λιγοστές αλλά αξιόπιστες πληροφορίες για τη Θέλπουσα μας τις δίνει ο περιηγητής Παυσανίας, που έζησε το 2^ο αιώνα, στο μνημειώδες του έργο ΄΄ Ελλάδος Περιήγησης ΄΄ και ειδικότερα στο 8^ο βιβλίο του, τα ΄΄ Αρκαδικά ΄΄ .

      Η θέση της πόλης σήμερα έχει εντοπισθεί, με βάση τη περιγραφή του Παυσανία και έχει επιβεβαιωθεί και επιγραφικά στα σημεία που προαναφέραμε της περιοχής Βάνενα.

      Υπάρχουν λείψανα του οχυρωματικού περιβόλου της Θέλπουσας ενώ παλαιότερα περιηγητές περιέγραφαν σπονδύλους κιόνων και θεμέλια οικοδομημάτων κοντά στο Λάδωνα. Επίσης  διατηρούνται λείψανα μιας δεξαμενής για νερό και ερείπια πλινθόκτιστου οικοδομήματος Ρωμαϊκών χρόνων. 

      Την εποχή που την επισκέφθηκε ο Παυσανίας  ήταν σχεδόν έρημη και μισοεγκαταλελειμμένη. Παρ’  όλα αυτά άργησε να γνωρίσει την πλήρη ερήμωση.  Στη περιοχή της βρέθηκε κομμάτι του λεγόμενου ΄΄ αγορανομικού διατάγματος ΄΄  του Διοκλητιανού, που σκόπευε να προφυλάξει τι πληθυσμό από τις κερδοσκοπικές ανατιμήσεις των ειδών, μετά τη νομισματική μεταρρύθμιση του 296 μ.Χ. η οποία είχε ελαττώσει το βάρος και επομένως την αξία του μετάλλου που χρησιμοποιούνταν για το νόμισμα. Το διάταγμα αυτό εξεδόθη από το Διοκλητιανό το 301 μ.Χ.. Επομένως ο πληθυσμός της Θέλπουσας στην αρχή του 4^ου αιώνα π.Χ. ήταν ακόμα αξιόλογος. Για την ιστορία της πόλης υπάρχουν ελάχιστες μαρτυρίες. Φαίνεται ότι ήταν ανεξάρτητη και διαδραμάτισε παρόμοιο ρόλο με κείνο των υπολοίπων Αρκαδικών πόλεων. Στις αφηγήσεις των πολεμικών γεγονότων αναφέρεται περιστασιακά, γιατί ο δρόμος από τη Ψωφίδα στην Ηραία περνούσε από τη περιοχή της. Ο Διόδωρος αναφέρει τη νίκη των Θελπουσίων κατά των Λακεδαιμονίων στα 352 π.Χ.. Η Θέλπουσα στο τέλος του 3^ου αιώνα και στο πρώτο μισό του δευτέρου αιώνα ήταν μέλος της Αχαϊκής συμπολιτείας, σύμφωνα με τα νομίσματά της που είχαν την επιγραφή ΄΄ Αχαιών Θελπουσίων ΄΄.  

       Η πόλη καταστράφηκε οριστικά από τρεις καταστρεπτικούς σεισμούς: το 522 μ.Χ., το 551 μ.Χ.  και το 580 μ.Χ. ολοκληρωτικά.

      Πιστεύουμε ότι κάποια μέρα η αρχαιολογική σκαπάνη θα ανασκάψει τη περιοχή ώστε να έρθει στην επιφάνεια αυτή η Αρχαία ιστορική πόλη.

         Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου είναι κατερειπωμένος και βρίσκεται στο χώρο της Αρχαίας Θέλπουσας πάνω σε μικρό λόφο και είναι ρυθμού Βασιλικής κι όπως είπαμε είναι του 5^ου ή 6^ου αιώνα μ.Χ..

                                                                       Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου  
                                                                                                                                                                               Ο ναός κι ο χώρος θα πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε να στεγασθεί, για να προφυλαχθούν από τις καιρικές συνθήκες Παρακαλούνται  οι αρμόδιοι φορείς  να  εξετάσουν  το πρόβλημα.   
                                                                                          

•   Υδροηλεκτρικό εργοστάσιο Λάδωνα

Στη περιοχή του χωριού μας, στο Κάτω Σπάθαρι, βρίσκεται το Υδροηλεκτρικό έργο του Λάδωνα. Πρόκειται για ένα μεγάλο επίτευγμα της σύγχρονης τεχνολογίας, που συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση των ενεργειακών αναγκών της χώρας και αποτελεί ένα αληθινό κόσμημα για τη περιοχή μας αλλά και ευρύτερα για την Αρκαδία.

        Ο Λάδωνας είναι ένα από τα σπουδαιότερα ποτάμια της Πελοποννήσου και πηγάζει από τη περιοχή του χωριού Λυκούρια της επαρχίας Καλαβρύτων διερχόμενο από τη τεχνική λίμνη και χύνεται στον ποταμό Αλφειό. Πλούσιες είναι οι αναφορές της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας για το Λάδωνα που χαρακτηρίζεται σαν ένα από τα μυθικά ποτάμια της Αρχαίας Ελλάδας. Από την πλούσια μυθολογική παράδοση του ποταμού είναι ευρέως γνωστός ο μύθος του Απόλλωνα και της Δάφνης. Ο Λάδωνας ποταμός, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος, συνευρέθη  με τη Γαία και γέννησε τη Μετώπη και τη Δάφνη αλλά κα τη Θέλπουσα. Την τελευταία αγάπησε - μάταια - ο θεός Απόλλωνας. Όταν κατάφερε να την κρατήσει στην αγκαλιά του, εκείνη αρνήθηκε τον έρωτά του και, επικαλούμενη τη βοήθεια της μητέρας της, εξαφανίστηκε αφήνοντας στη θέση της έναν χλοερό θάμνο. Από αυτόν τον θάμνο ο απαρηγόρητος θεός έκοψε ένα κλαδί και διακόσμησε το κεφάλι του, ανάγοντάς το σε ιερό φυτό. Έκτοτε, η δάφνη έχει γίνει σύμβολο νίκης και επιδοκιμασίας. Ένας άλλος μύθος είναι αυτός του τραγοπόδαρου θεού Πάνα και της νύμφης Σύριγγας. Ο Πάνας περιφερόταν συχνά στην περιοχή του Λάδωνα. Όταν είδε εκεί την ωραία νύμφη άρχισε να την κυνηγά και την πλησίασε, τότε αυτή εξαντλημένη, έφτασε στις όχθες του ποταμού και παρακάλεσε τον Λάδωνα να την βοηθήσει. Εκείνος, μόλις είδε τον Πάνα να την πλησιάζει, την μεταμόρφωσε σε καλαμιά. Τότε ο Πάνας έκοψε μερικά καλάμια, τα ένωσε μεταξύ τους και σχημάτισε το δικό του χαρακτηριστικό σε μορφή και ήχο μουσικό όργανο που ονομάστηκε σύριγγα. Εδώ επίσης λουζόταν η θεά Δήμητρα και εδώ κυνηγούσε  η θεά του κυνηγίου  η Άρτεμις. Εδώ διαδραματίστηκε ο μύθος του Λεύκιππου που ντύθηκε γυναίκα, για να βρίσκεται κοντά στη αγαπημένη του νύμφη Δάφνη, πράξη που πλήρωσε με την ζωή του, όταν αποκαλύφτηκε. Κοντά στην κοίτη του, στα όμορφα δάση του Σόρωνα που πιο πάνω ονομάζονται και Αφροδίσια όρη - η Αφροδίτη συναντιόταν με τον παράνομο εραστή της θεό Άρη. Τέλος στον Λάδωνα έπιασε το ελάφι ο Ηρακλής μετά από επιτυχή καταδίωξη και εδώ ο θεός Απόλλωνας ερωτεύτηκε την κόρη του Λάδωνα Δάφνη.

         Το φράγμα δημιουργήθηκε σε μια χαράδρα του βουνού Αφροδίσιου διαμορφώνοντας το ποτάμι σε  τεχνητή λίμνη μεγίστου μήκους 15 χιλιομέτρων και επιφάνειας 6.000 στρεμμάτων. Το φράγμα έχει χτιστεί στη θέση Πήδημα και σε υψόμετρο 420 μέτρων. Το τοπίο της λίμνης είναι επιβλητικό και το φυσικό περιβάλλον παρθένο.

    Η κατασκευή του Υδροηλεκτρικού έργου άρχισε το 1950 και ολοκληρώθηκε το 1955. Από πλευράς κόστους το έργο είχε ενταχθεί στις πολεμικές επανορθώσεις της Ιταλίας  προς τη χώρα μας.

                                                     

 Λίμνη του Λάδωνα και Υδροηλεκτρικός σταθμός της Δ.Ε.Η.

       Αποτελείται από τέσσερα μέρη : την τεχνική λίμνη, τη σήραγγα προσαγωγής του νερού, τον αγωγό υπό πίεση και το Υδροηλεκτρικό σταθμό. Το φράγμα έχει μήκος 101,5 μέτρα, ύψος 56 μέτρα και μέγιστο πλάτος 50 μέτρα. Η λίμνη έχει μήκος 15 χιλιόμετρα περίπου, μέγιστο πλάτος 1,5 χιλιόμετρο και χωρητικότητα 49.000.000 τετραγωνικά μέτρα.

             Ο σταθμός έχει δύο μονάδες που η κάθε μια έχει ισχύ 35 μεγαβάτ.  Το νερό του φράγματος, μετά τη χρησιμοποίησή του για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εκβάλλει εμπρός από το εργοστάσιο και επιστρέφει στην κοίτη του Λάδωνα για να χρησιμοποιηθεί εκ νέου για τη γεωργική παραγωγή.