Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2017

ΧΙΟΝΙΖΕΙ ΣΤΗΝ ΓΟΡΤΥΝΙΑ

ΧΙΟΝΙΖΕΙ ΣΤΗΝ ΓΟΡΤΥΝΙΑ


Χιονίζει στην Γορτυνία. Καμπέα, Μαγούλιανα, Βαλτεσινίκο, Λαγκάδια, Δημητσάνα. Στο Μαίναλο έχει 15 με 20 πόντους φρέσκο χιόνι. Χριστούγεννα λευκά για την περιοχή μας μες τη μαυρίλα που ζούμε !!!

Τρίτη 19 Δεκεμβρίου 2017

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ


Τις γιορτινές αυτές μέρες ας ταξιδέψουμε στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών κι ας διαβάσουμε στα αγαπημένα μας παιδάκια χριστουγεννιάτικες ιστορίες πλάι στο στολισμένο δέντρο.
 Οι γιορτές προσφέρονται για όμορφες οικογενειακές στιγμές που θα θυμούνται για χρόνια.
Πολύ καλή ιδέα και για δώρο, αν ακόμα σκέφτεστε τι να πάρετε σε ανίψια και βαφτιστήρια είναι ένα βιβλίο με παραμύθια. Θα τα αγαπήσουν εκείνα και θα τα λατρέψετε κι εσείς.
Μια φορά και έναν καιρό, σε μία άχαρη σοφίτα Αποτέλεσμα εικόνας για σοφιτα ενός πλούσιου σπιτιού ήταν ένα κουτί, γεμάτο ξεχωριστά, ολόχρυσα, Χριστουγεννιάτικα στολίδια. Ήταν μεγάλα παχουλά και φανταχτερά με κόκκινες κορδέλες να αγκαλιάζουν την μέση τους. Η οικογένεια τα φρόντιζε και πάντα τα στόλιζε στην από την πλευρά του δέντρου που βλέπει στο παράθυρο, έτσι ώστε όλοι να τα καμαρώνουν και να τα αντιλαμβάνονται.
Ανάμεσα τους όμως βρισκόταν ένα άσχημο, παραμελημένο στολίδι, μια μικρή γκρι μπάλα. Κανείς δεν το πρόσεχε και δεν το αγαπούσε. Ποτέ κανείς δεν είχε μιλήσει περήφανα για αυτό, ούτε θέλησε ποτέ να το στολίσει στο μεγάλο δέντρο του σαλονιού . Μόνο, καμιά φορά, τα παΐδια του σπιτιού έπαιζαν μπάλα μαζί του, αλλά δεν του άρεσε καθόλου. Το κλωτσούσαν συνέχεια και πονούσε πολύ. Μια φορά μάλιστα, το χτύπησαν τόσο δυνατά ώσπου ράγισε.
Μα κάθε πλάσμα , έχει ένα λόγο ύπαρξης και αξία μεγάλη. Μπορεί το στολίδι να μην ήταν μεγάλο και λαμπερό, όμορφο και κομψό. Είχε όμως την μεγαλύτερη φαντασία που χε ποτέ ένα στολίδι, και εξιστορούσε υπέροχα παραμύθια . Απλά αυτό το καιρό ήταν κάπως άτυχο, κ δεν τον εκτιμούσε κανείς.
Ήταν κοντά στα Χριστούγεννα, όταν άκουσε την οικογένεια να συζητά και να λέει: «πρέπει να καθαρίσουμε την σοφίτα από όλα τα άχρηστα και άσχημα αντικείμενα της.» Ποια θα ήταν η τύχη του άραγε; . θα το πετούσαν στην ανακύκλωση; Θα το έκαιγαν; Θα το έσπαζαν; Εκείνο το βράδυ ένιωθε πιο λυπημένο από ποτέ. Πόσο θα θελε και αυτό να ήταν στολισμένο σε ένα όμορφο Χριστουγεννιάτικο έλατο,
να μην ήταν μόνο, να καμάρωναν και αυτό όπως τα άλλα στολίδια.
Εκείνες τις μέρες που το στολίδι περνούσε τόσο δύσκολα, υπήρχε και ένα παιδί που πήγαινε τα ψώνια στο σπίτι της  οικογένειας.  Λάτρευε και περίμενε πως και πώς να έρθουν τα Χριστούγεννα. Ήταν όμως λυπημένος. Τα δυο μεγαλύτερα αδέλφια του, δεν τον φρόντιζαν ούτε του έλεγαν ιστορίες. Δεν πίστευαν στο θαύμα των Χριστουγέννων και πάντα τον άφηναν μόνο , κάθε χρόνο καθώς έβγαιναν με τους φίλους τους.  δεν είχε ακούσει ποτέ ένα ολοκληρωμένο παραμύθι.
Ήξερε να φτιάχνει όλα τα παιχνίδια: πολύχρωμα αυτοκινητάκια και σκυλάκια με βούλες, ξύλινα αλογάκια, κουκλόσπιτα. Κι έψηνε υπέροχα γλυκά. Ήξερε να φτιάχνει κουλουράκια με κανέλα σε σχήμα αστεριών, και τα μελομακάρονά του Αποτέλεσμα εικόνας για μελομακαρονα ήταν τα καλύτερα του κόσμου. Όταν τελείωνε το τύλιγμα των δώρων και το ψήσιμο των γλυκών, περίμενε με περισσότερη λαχτάρα το ταξίδι στα παιδιά από οποιονδήποτε άλλο. Και κάθε χρόνο τα ίδια. «Όχι, δεν μπορείς να έρθεις μαζί μας. Είσαι πολύ μικρός και αδύναμος » .
Παραμονή Χριστουγέννων.  Η όμορφη κυρία του σπιτιού είχε ξεχάσει τα ψώνια της στην αγορά . Έπρεπε να της να πάει. Το χιόνι έπεφτε γύρω του,
όταν είδε να πετάνε στο δρόμο κάτι. Ήταν ένα γκρι στολίδι. Όλο του το σώμα έτρεμε. Το έκλεισε στην αγκαλιά του για να προστατέψει από τις ριπές του χιονιού. Το πήρε σπίτι του.
«θέλω ένα παραμύθι, ποτέ κανείς δεν μου χει πει ποτέ ένα ολοκληρωμένο, είμαι πολύ χλωμός και σε λίγο καιρό μου παν πως θα φύγω¨»
« Που θα πας μικρό αγοράκι;» ψιθύρισε  τρυφερά το στολίδι .
«Στο νησί  των ονείρων. Εκεί πήγε και ο μπαμπάς με την μαμά μου παν τα αδέλφια μου. Φαντάζομαι με περιμένουν γιατί η μαμά δεν μπορεί  να αντέξει   καιρό  μακριά  μου»
Το στολίδι  προς στιγμήν σάστισε  αλλά επειδή  ήταν πολύ θαρραλέο αποφάσισε να μιλήσει  με το παιδάκι.
«Ξέρεις  πώς να πας στο νησί  των Ονείρων; Είναι  επτασφράγιστο μυστικό ο τρόπος να πας εκεί . Εγώ τον ξέρω»
«Πως θα πάω; Πως θα πάω; Αχ σε παρακαλώ πες μου γλυκό στολίδι »
«Υπάρχουν πολλοί τρόποι. Άλλοι είναι εύκολοι και άλλοι δύσκολοι. Ο πιο εύκολος είναι να ναυαγήσει κανείς στον Ωκεανό των  Ονείρων  και να πιαστεί από μια σανίδα με ρόζους στο σχήμα καρδιάς.»
« Αν δεν καταφέρω να πιαστώ από εκεί ; »
« Τότε θα προσπαθήσεις  να σε πάρει στην πλάτη της  μία  γοργόνα. Περνούν παρά πολλές  από εκεί ,. γύρω στις χίλιες τετρακόσιες οκτώ γοργόνες , από τις οποίες μια μόνο μπορεί να σε πάει  στο Νησί των Ονείρων. Οι υπόλοιπες σε πάνε όπου θέλουνε. Έχω μάθει περιπτώσεις ταξιδιωτών που βρέθηκαν κατά λάθος στην Χώρα του Γαργαλητού, στην  Κλοουνοχώρα  η στον Τριανταφυλλόκοσμο»
« Μα πως θα καταλάβω ότι  βρίσκομαι  στην πλάτη της σωστής γοργόνας;» ρώτησε το παιδί  γεμάτο χαρά και  ζωντάνια.
« Η σωστή γοργόνα θα φορεί  ένα πράσινο παπιών  και θα κρατά   ένα ποτήρι  με χυμό βατόμουρο. Θα της πεις  την μαγική  λέξη και  θα σε πάρει  στην πλάτη της¨»
« Ποία  είναι  η μαγική  λέξη;»
«Η μαγική  λέξη είναι  στην καρδία σου, η γοργόνα ξέρει  να διαβάζει καρδιές  δεν μπορεί  να την κοροϊδέψει  ποτέ κανείς »
«Αχ σε ευχαριστώ πολύ αγαπημένο μου στολίδι , έχω ένα δεντράκι  που βλέπει  στο παράθυρο και  θέλει  τόσο πολύ να στολιστεί . όμως δεν είχα στολίδια. θες να στολίσω εσένα;  Θα σαι  το μοναδικό και  θα κάνετε παρέα με το έλατο μου»
Το στολίδι  δεν είπε  τίποτα  παρά μόνο δάκρυσε και  αν το έβλεπε ένας μεγάλος θα έλεγε πως η κόλα του ξεχείλισε και  θέλει  πέταμα.  Το παιδί έβαλε το στολίδι  στο δέντρο και  ξάπλωσε  να κοιμηθεί . Εκείνη  την μέρα το σπίτι  ήταν κρύο, είχε χαλάσει  η σόμπα  και κανείς δεν την  έφτιαξε.  Το πρωί τα αδέλφια του βρήκαν τον αδελφό τους ήρεμο και  λευκό πλάι στο  δέντρο των Χριστουγέννων που αυτή την φορά είχε  ένα όμορφο ασημένιο στολίδι.
Λένε ακόμα ότι από τότε κάθε παραμονή Χριστουγέννων, γύρω στα μεσάνυχτα, κάτι παράξενο συμβαίνει, κάτι που κανείς δεν μπορεί να το εξηγήσει. Γκρι λουλούδια φυτρώνουν στην περιοχή, και αν ακούσεις προσεκτικά  νιώθεις  μια  φωνή να παίζει  και  να γελά  στην χώρα των  Ονείρων. Και φυσικά να ακούει  πολλά παραμύθια.

κι άλλα παραμύθια από https://pappanna.wordpress.com/
http://www.iep.edu.gr/library/images/uploads/afieromata/christmas_tree/

Η γέννηση του Χριστού-Παιδικό παραμύθι


ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΕΥΧΕΣ







Προκήρυξη Συνοπτικού Διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου του έργου «Εργα πρόληψης και αντιμετώπισης ζημιών και καταστροφών από θεομηνίες στο Δήμο Γορτυνίας (Δ.Ε. Τροπαίων, Κοντοβάζαινας)»

Προκήρυξη Συνοπτικού Διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου του έργου «Εργα πρόληψης και αντιμετώπισης ζημιών και καταστροφών από θεομηνίες στο Δήμο Γορτυνίας (Δ.Ε. Τροπαίων, Κοντοβάζαινας)»


O Δήμος Γορτυνίας, διακηρύσσει συνοπτικό διαγωνισμό επιλογής αναδόχου για την κατασκευή του έργου «Εργα πρόληψης και αντιμετώπισης ζημιών και καταστροφών από θεομηνίες στο Δήμο Γορτυνίας (Δ.Ε. Τροπαίων, Κοντοβάζαινας)» αξίας 27.700,00 € (με αναθεώρηση και ΦΠΑ) που θα διεξαχθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4412/2016 (Α’ 147) (σχετική η με αριθμό 138/2017 μελέτη της Δ/νσης Τ.Υ. & Πολεοδομίας).
Το έργο είναι κατηγορίας εργασιών: Οδοποιίας με προϋπολογισμό 22.271,98 € (χωρίς αναθεώρηση και ΦΠΑ).
Από τους συνδέσμους που ακολουθούν μπορείτε να κατεβάσετε:
1. Την Διακήρυξη του Συνοπτικού Διαγωνισμού
2. Το Συμπιεσμένο αρχείο με τα Τεχνικά και Οικονομικά στοιχεία
Λοιπές πληροφορίες:
Το αποτέλεσμα της δημοπρασίας θα εγκριθεί από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Γορτυνίας.
Πληροφορίες (κάθε εργάσιμη ημέρα και ώρα) στο τηλέφωνο 2795360503, FAX επικοινωνίας 2795043215, αρμόδιος υπάλληλος για επικοινωνία κ Δημήτριος Κοντός.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

Πρόσκληση Συνεδρίασης Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Γορτυνίας την Παρασκευή 22/12/2017

Πρόσκληση Συνεδρίασης Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Γορτυνίας την Παρασκευή 22/12/2017 στις 14:00

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ 

Σας προσκαλούμε σε τακτική συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής, στο Δημοτικό Κατάστημα Δημητσάνας, στις 22 Δεκεμβρίου 2017, ημέρα Παρασκευή και ώρα 14:00 για συζήτηση και λήψη αποφάσεων στα παρακάτω θέματα: 

1. Έγκριση τεχνικής μελέτης και καθορισμός τρόπου εκτέλεσης της υπηρεσίας «Άρση καταπτώσεων - αποκατάσταση από δυσμενή καιρικά φαινόμενα Δ.Ε. Δημητσάνας, Δ.Ε. Ηραίας και Δ.Ε. Τρικολώνων» προϋπολογισμού 14.780,80 € στον Κ.Α. 30.7333.80028. 

2. Έγκριση τεχνικής μελέτης και καθορισμός τρόπου εκτέλεσης της υπηρεσίας «Άρση καταπτώσεων - αποκατάσταση από δυσμενή καιρικά φαινόμενα Δ.Ε. Βυτίνας, Δ.Ε. Κλείτορος και Δ.Ε. Λαγκαδίων» προϋπολογισμού 14.756,00 € στον Κ.Α. 30.7333.80029. 

3. Έγκριση τεχνικής μελέτης και καθορισμός τρόπου εκτέλεσης της υπηρεσίας «Άρση καταπτώσεων - αποκατάσταση από δυσμενή καιρικά φαινόμενα Δ.Ε. Τροπαίων και Δ.Ε. Κοντοβάζαινας» προϋπολογισμού 8.779,20 € στον Κ.Α. 30.7333.80030. 

4. Ψήφιση πίστωσης και καθορισμός τρόπου εκτέλεσης του έργου «Κατασκευή σχάρας απορροής όμβριων υδάτων στην Τ.Κ. Περδικονερίου» προϋπολογισμού 1.500,00 € στον Κ.Α. 25.7336.70903. 

5. Ψήφιση πιστώσεων προπληρωμής στη ΔΕΔΔΗΕ για δαπάνες επέκτασης δικτύου δημοτικού φωτισμού Δήμου Γορτυνίας, τοποθέτηση φωτιστικών σε Τοπικές Κοινότητες κλπ. 

6. Ψήφιση πίστωσης 293,07€ για «Σύνδεση με το δίκτυο χαμηλής τάσης που βρίσκεται στη Μυγδαλιά Γορτυνίας» και ορισμός υπολόγου για έκδοση χρηματικού εντάλματος προπληρωμής 

7. Αναμόρφωση Προϋπολογισμού Δήμου Γορτυνίας. 

8. Κατάρτιση Σχεδίου Προϋπολογισμού Δήμου Γορτυνίας οικονομικού έτους 2018. 

Ο πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής 

Ιωάννης Σπ. Γιαννόπουλος Δήμαρχος Γορτυνίας 

Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος τακτικού μέλους καλείται αναπληρωματικό μέλος.

Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση στη Δημητσάνα Γορτυνίας

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
Ο Δήμος Γορτυνίας και η Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Γορτυνίας (ΔΗΚΕΓ) σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς θα πραγματοποιήσουν εορταστική μουσική εκδήλωση εν όψει των εορτών των Χριστουγέννων, στη Δημητσάνα την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2017 με το εξής πρόγραμμα:
- ώρα 7.00 μ.μ. Άναμμα χριστουγεννιάτικου δέντρου στη πλατεία, με τη φροντίδα του Αγροτοτουριστικού Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Δημητσάνας

- ώρα 7.30 μ.μ. Εορταστική μουσική εκδήλωση με κάλαντα και τραγούδια
στο Διασυνεδριακό Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας
Συντελεστές: Αμαλία Γούλα, πιάνο
Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου κιθάρα, τραγούδι
Κωνσταντίνα Τσούκαλη, τραγούδι
Συμμετέχει η χορωδία του Υπαίθριου Μουσείου Υδροκίνησης
(διδασκαλία Αμαλία Γούλα)
Σας περιμένουμε όλους, μικρούς και μεγάλους, για μια όμορφη χριστουγεννιάτικη βραδιά!
Γραφείο Τύπου
Δήμου Γορτυνίας / ΔΗΚΕΓ

Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου 2017

KOΙΜΩΝΙΚΑ - ΓΑΜΟΣ

 ΣΠΑΘΑΡΙΩΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
         Στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε η τελετή γάμου των Σπαθαριωτόπουλων Φίλιππου Παπαγεωργίου Ελένης Κουφοπούλου.
ο γράφων εύχεται στους νεονύμφους : 
Ας είναι ο γάμος σας η αρχή μιας ατελείωτης χαράς, ευτυχίας, ευημερίας και αρμονίας που να σας συνοδεύει γλυκά και τους δύο για πάντα.
Ο γάμος είναι μια υπόσχεση, ότι οι δύο καρδιές που ενώνονται, θα μοιράζονται την αγάπη και τη ζωή τους για πάντα. 
             
ΦΩΤΟ  ΓΑΜΟΥ





ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ - ΚΗΔΕΙΑ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ -  ΚΗΔΕΙΑ

        Στην Αθήνα απεβίωσε  ο Αλέξανδρος Σκουφίδης σύζυγος της αείμνηστης Σπαθαραίας Ασπασίας Δημ. Τσάκωνα   σε ηλικία 92 ετών και η η  ταφή του τελέστηκε στο νεκροταφείο Ηλιουπόλεως. 

Τα θερμά μας συλλυπητήρια στους οικείους και συγγενείς !!!
Ας είναι ελαφρύ το   χώμα που την σκέπασε!!! 
 Εμείς σ' αυτήν τη σελίδα άσβεστο θα έχουμε το καντήλι σου Θείε Αλέκο  !!!!


Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2017

Χριστούγεννα

Χριστούγεννα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα Χριστούγεννα (σύνθετη λέξη της δημοτικής Χριστός + γέννα) είναι η ετήσια χριστιανική εορτή της γέννησης του Χριστού και κατ' επέκταση το σύνολο των εορτών από εκείνη την ημέρα, τις 25 Δεκεμβρίου, μέχρι τα Θεοφανεία ("Γιορτές των Χριστουγέννων"). Την ημέρα των Χριστουγέννων γιορτάζουν ο Χρήστος και η Χριστίνα.
Το χρονικό διάστημα που περικλείει τις γιορτές των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Θεοφανείων, ονομάζεται στη λαογραφία[1] και Δωδεκαήμερο.
Η παράδοση θεωρεί ότι η αρχαιότερη ομιλία για τη γιορτή των Χριστουγέννων εκφωνήθηκε από τον Μέγα Βασίλειο στην Καισάρεια της Καππαδοκίας το έτος 376 μ.Χ.[2] Άλλες Ιστορικές πηγές επισημαίνουν πως ο εορτασμός των Χριστουγέννων άρχισε να τηρείται στη Ρώμη γύρω στο 335[3], αν και κάποιοι ερευνητές βασιζόμενοι σε αρχαίους ύμνους με χριστουγεννιάτικη θεματολογία[4] θεωρούν ότι τα πρώτα βήματα που οδήγησαν στον εορτασμό αυτό έγιναν μέσα στον 3ο αιώνα.
Επί Πάπα Ιουλίου Α' (337-352) τα Χριστούγεννα σταμάτησαν να γιορτάζονται μαζί με τα Θεοφάνεια και θεσπίσθηκε ως επέτειος η 25 Δεκεμβρίου κατόπιν έρευνας των αρχείων της Ρώμης, όπως πιστεύεται, επί της απογραφής που έγινε επί αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου, σε συνδυασμό με υπολογισμό ρήσης του Ευαγγελίου (το οποίο και συνέτεινε) του Προδρόμου λεχθείσα περί τον Χριστόν:"Εκείνος δει αυξάνειν, εμέ δε ελατούσθαι" (Ιωάνν. γ'30). Με βάση αυτή την υποθετική πηγή, η Γέννηση του Χριστού ορίσθηκε κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο όπου και αρχίζει η αύξηση των ημερών. Στον καθορισμό της 25ης Δεκεμβρίου ως ημερομηνίας εορτασμού συντέλεσαν προφανώς η μεγάλη εθνική εορτή του "ακατανίκητου" θεού Ήλιου (Dies Natalis Solis Invicti) και ο εορτασμός των γενεθλίων του Μίθρα που ήταν διαδεδομένα σε όλη την επικράτεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας με την έννοια ότι η επιλογή αυτής της ημέρας ως ημέρας γέννησης του Χριστού είχε να κάνει με την προσπάθεια αντικατάστασης των παγανιστικών (μη χριστιανικών) γιορτών που τηρούνταν εκείνον τον καιρό, όπως τα Σατουρνάλια και τα Μπρουμάλια[5]
Συνεπώς, όταν ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας, προσπάθησε να απορροφήσει και να δώσει νέα διάσταση και νέα σημασία σε πανάρχαια λατρευτικά έθιμα και λατρευτικές συνήθειες αιώνων. Πάντως, παρά τις απαγορεύσεις της εκκλησίας για πολλές από τις εκδηλώσεις[6] που τελούνταν στην αντίστοιχη του Δωδεκαημέρου περίοδο ή τις νομοθεσίες[7], αυτές διατηρήθηκαν κυρίως στην ύπαιθρο[8] καθ' όλη την διάρκεια των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων, μέχρι τον 5ο μ.Χ. αιώνα. Σε μεταγενέστερη εποχή πολλά από τα έθιμα τους (ανταλλαγή δώρων, γλέντια, χαρτοπαίγνια κ.ο.κ.) μεταβιβάστηκαν στον εορτασμό τής Πρωτοχρονιάς[9].
Στη Ρώμη το καλεντάρι των Φιλοκαλίων (354 μ.Χ.) περιλαμβάνει στην ημερομηνία της 25ης Δεκεμβρίου, απέναντι από την παγανιστική Natalis invicti, δηλ. "γέννηση του ακατανίκητου (ήλιου)", την φράση "VIII kaalitan nattis Christus in Bethleem Iudea".
Από τη Δύση ο εορτασμός της Γεννήσεως στις 25 Δεκεμβρίου πέρασε και στην Ανατολή γύρω στο 376. Το 386 ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρότρυνε την εκκλησία της Αντιόχειας να συμφωνήσει στην 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα εορτασμού της Γέννησης. Τον καιρό του Αγ. Αυγουστίνου (354-430) η ημερομηνία της Γιορτής της Γέννησης είχε καθοριστεί, πάντως ο Αυγουστίνος την παραλείπει από τον κατάλογό του με τις σημαντικές χριστιανικές επετείους (PL 33.200).
Με τον χρόνο επεκράτησε σε όλο τον χριστιανικό κόσμο εκτός της Αρμενικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που συνεχίζει τον συνεορτασμό με τα Θεοφάνεια.
Το 529 ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός απαγόρευσε την εργασία και τα δημόσια έργα κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και τα ανακήρυξε δημόσια αργία. Ως το 1100, καθώς είχε επεκταθεί η δράση των ιεραποστολών στις παγανιστικές ευρωπαϊκές φυλές, όλα τα έθνη της Ευρώπης γιόρταζαν τα Χριστούγεννα. Εντούτοις, αργότερα, εξαιτίας της Μεταρρύθμισης απαγορεύτηκε ή περιορίστηκε κατά περιόδους η τήρησή του εορτασμού τους σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική, καθώς θεωρούνταν ότι περιλάμβανε σε μεγάλο βαθμό ειδωλολατρικά στοιχεία[10].
Της εορτής των Χριστουγέννων προηγείται νηστεία «τεσσαράκοντα ημερών» που αρχίζει από την εορτή του αποστόλου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου). Η Υμνολογία της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας περιλαμβάνει λαμπρούς ύμνους για τη μεγάλη αυτή εορτή των διασημότερων υμνογράφων της Εκκλησίας όπως του Ρωμανού του ΜελωδούΙωάννου του ΔαμασκηνούΚοσμά επισκόπου Μαϊουμά κ.ά.
Η ημέρα της εορτής του αποστόλου Φιλίππου, στις 14 Νοεμβρίου, στο λαϊκό καλεντάρι χαρακτηρίζεται ως Μικρή Αποκριά, γιατί από την επομένη αρχίζει η νηστεία των σαράντα ημερών για τα Χριστούγεννα, η οποία και λέγεται Μικρή Σαρακοστή. Αυτή η ημερομηνία σε πολλές χώρες της Ευρώπης και Αμερικής θεωρείται ως έναρξη των εορτών των Χριστουγέννων. Το χρονικό διάστημα που περικλείει τις γιορτές των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Θεοφανείων, ονομάζεται Δωδεκαήμερο.
Η εορτή των Χριστουγέννων είναι η σημαντικότερη από τις ακίνητες εορτές της Ορθοδόξου Εκκλησίας και γι' αυτό έχει προεόρτια και μεθέορτη περίοδο. Όλες τις σχετικές διατάξεις για τις ακολουθίες αυτές τις βρίσκει κανείς στο Τυπικό της Εκκλησίας.
Στη Δύση η εορτή των Χριστουγέννων εορτάζεται λαμπρότερα από εκείνη της Ανάστασης, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στην Ανατολή.
Ανήμερα των Χριστουγέννων σύμφωνα με το ελληνικό/ορθόδοξο εορτολόγιο, γιορτάζουν αρκετά ελληνικά ονόματα: η Χριστίνα και o Χρήστος, η Εμμανουέλα και ο Εμμανουήλ, η Χρυσαυγή, η Χρύσα. [11]
Εκ των τεσσάρων Ευαγγελιστών μόνο ο Λουκάς και ο Ματθαίος αρχίζουν τις αφηγήσεις τους από τη Γέννηση του Ιησού. Οι δύο αυτές περιγραφές φέρονται να συμπληρώνουν η μία την άλλη. Ενώ πληρέστερη φέρεται του Λουκά. Από τον συνδυασμό των παραπάνω και άλλων πηγών, το ιστορικό έχει ως εξής:
Επί Ρωμαίου Αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου και Ηγεμόνα Κυρήνιου της Συρίας , διατάχθηκε απογραφή πληθυσμού σε όλη την Αυτοκρατορία. (Λουκάς Β’ 1-3). Άγγελος Κυρίου επισκέφθηκε τον Ιωσήφ και τον ενημέρωσε για την Θεία Γέννηση του Θεανθρώπου εκ της Παρθένου Μαρίας (Ματθαίος Α’ 20). Τότε ο Ιωσήφ παρέλαβε την Μαρία και από την Ναζαρέτ ήλθαν στη Βηθλεέμ (της Ιουδαίας) που Βασιλεύς της περιοχής ήταν ο Ηρώδης ο Μέγας όπου και γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός (Ματθ. Β’ 1, - Λουκ. Β’ 4-7). Άγγελος Κυρίου εμφανίζεται σε ποιμένες αγγέλλοντας το χαρμόσυνο γεγονός ενώ πλήθος αγγέλων ψάλλουν «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. Β’ 8-14). Ενώ συμβαίνουν αυτά, άστρο φωτεινό (έχει προταθεί ως εξήγηση ο Κομήτης του Χάλεϋ) εξ Ανατολής οδηγεί τρεις[12] Μάγους[13] προς τα Ιεροσόλυμα, που, μετά τη συνάντηση με τον Βασιλέα Ηρώδη, συνεχίζουν και φθάνουν στη Βηθλεέμ όπου μαζί με τους βοσκούς προσκυνούν τον Θεάνθρωπο προσφέροντας Χρυσόν Λίβανο και Σμύρνα. (Ματθ. Β’ 2-12).
Οι χριστιανοί θεωρούν ότι η γέννηση του Χριστού εκπληρώνει τις προφητείες των Εβραϊκών Γραφών και ότι ως Μεσσίας ήλθε για να λυτρώσει τους ανθρώπους από τις αμαρτίες τους.
Η Βυζαντινή υμνογραφία των εορτών των Χριστουγέννων χαρακτηρίζεται όχι μόνο πλούσια και πανηγυρική αλλά έχει και μεγάλη ποιητική αξία. Οι καταβασίες, τα μεγαλυνάρια, τα στιχηρά ιδιόμελα, τα κοντάκια των ύμνων, οι κανόνες εκφράζουν αισθήματα δέους και θάμβους, κατάνυξης και ευλάβειας. Οι μεγάλοι υμνογράφοι στους ύμνους τους συμπυκνώνουν σε απαράμιλλους στίχους όλη τη θεολογία της Εκκλησίας.
Απολυτίκιο Χριστουγέννων
«Ἡ Γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν
ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως
ἐν αυτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες
ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο
Σὲ προσκυνεῖν τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης
καὶ Σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν
Κύριε δόξα Σοι
Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός (8ος αι.) συνέθεσε τον «κανόνα εις την Χριστού γέννησιν»:
«Νύμφης πανάγνου τὸν πανόλβιον τόκον,
ἰδεῖν ὑπὲρ νοῦν ἠξιωμένος χορός,
ἄγραυλος, ἐκλονεῖτο τῷ ξένῳ τρόπῳ
τάξιν μελωδούσάν τε τῶν Ἀσωμάτων,
Ἄνακτα Χριστόν, ἀσπόρως σαρκούμενον»
Ο Μέγιστος των Υμνογράφων Ρωμανός ο Μελωδός συνθέτει στιχηρά προεόρτια και τρία κοντάκια για τα Χριστούγεννα μεταξύ των οποίων το πλέον γνωστό:
«Ἡ Παρθένος σήμερον
τὸν Ὑπερούσιον τίκτει
καὶ ἡ Γῆ τὸ σπήλαιον
τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει
Ἄγγελοι μετὰ ποιμένων δοξολογοῦσι
Μάγοι δὲ μετὰ αστέρος ὁδοιποροῦσι
Δι’ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη παιδίον νέον
ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.»
[14]
Στιχηρά ιδιόμελα για την Γέννηση έχουν γράψει επίσης ο Μοναχός Κυπριανός (σύγχρονος του Αγ. Ιωάννου του Δαμασκηνού) που φέρεται και ως ο δημιουργός των σύντομων στιχηρών (όπως «Οίκος του Εφραθά, η πόλις η Αγία, των προφητών η δόξα, ευτρέπισον τον οίκον, εν ω το θείον τίκτεται»), οΑνατόλιος Στουδίτης (ίδιας εποχής) στον οποίο αποδίδονται τα απόστιχα της κυριώνυμης ημέρας και το μεθεόρτιο δοξαστικό: «Αίμα και πυρ και ατμίδα καπνού ...», ο Ανδρέας ο Πηρός ή Τυφλός (8ος αι.): «Χριστού τα γενέθλια πιστώς προεορτάσωμεν...», ο Βυζάντιος ή Βύζας : «Φάτνη δε υπεδέχου τον τω λόγω λύσαντα της αλόγου πράξεως ημάς τους γηγενείς ...» κ.ά.
Από τους υμνογράφους της εορτής γνωστοί είναι οι Ιωάννης ο Μοναχός, ο γνωστός Κοσμάς ο Μαϊουμά ο μελωδός: «Χριστός γεννάται δοξάσατε, Χριστόν εξ Ουρανού απαντήσατε ...», ο Ανδρέας Κρήτης, η Κασσία, ποιήτρια του δοξαστικού ιδιόμελου του Εσπερινού «Αυγούστου μοναρχήσαντος επί της γης ...» κ.ά.
Η ακριβής χρονολόγηση της ζωής του Ιησού είναι αδύνατη αφού οι υπάρχουσες μαρτυρίες που προέρχονται από την Καινή Διαθήκη χαρακτηρίζονται από χρονολογική ασάφεια και επίσης το αφετηριακό 1 μ.Χ. δεν εναρμονίζεται επακριβώς με τα γενικότερα ιστορικά δεδομένα των χρόνων εκείνων.
Πέρα από αυτό, τα λίγα στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη κατά προσέγγιση χρονολόγηση της γέννησης του Ιησού, προέρχονται κυρίως από το Ευαγγέλιο του Λουκά και του Ματθαίου και αφορούν:
  • Τη γέννηση του Ιησού επί αυτοκράτορα Αυγούστου (Λουκ. 2,1), του οποίου η βασιλεία διήρκεσε για μεγάλο χρονικό διάστημα (27 π.Χ. - 14 μ.Χ.)
  • Τη γέννηση του Ιησού "εν ταις ημέραις Ηρώδου βασιλέως της Ιουδαίας" (Λουκ. 1,5), του οποίου επίσης η βασιλεία στην Ιουδαία ήταν από τις μακρότερες χρονικά (37-4 π.Χ.).
  • Στις περιγραφές για το άστρο της Βηθλεέμ (Ματθ. 2,2)
  • Στα γεγονότα της "πρώτης" απογραφής, η οποία "εγένετο ηγεμονεύοντος της Συρίας Κυρηνίου" (Λουκ. 2,2) (12-8 π.Χ. ή 8-6 π.Χ.)

Οι Μάγοι και ο Θάνατος του Ηρώδη

Το πιο γνωστό σημείο στην προσπάθεια προσέγγισης χρονολογικά της γέννησης του Ιησού, είναι ο θάνατος του Ηρώδη του Μεγάλου. Μπορεί να ειπωθεί με σχετική ακρίβεια ότι ο Ηρώδης πέθανε κατά το έτος 750 "από κτίσεως Ρώμης" (4 π.Χ.) ή λίγο πριν και στη συνέχεια κηρύχθηκε πένθος μιας εβδομάδας. Εφ' όσον ο Ιησούς, γεννήθηκε "εν ημέραις Ηρωδου του βασιλέως", πρέπει να γεννήθηκε σίγουρα πριν από το 750 "από κτίσεως Ρώμης" (4 π.Χ.) κατά το οποίο πέθανε ο Ηρώδης.
Αλλά το πρόβλημα είναι, πόσο πριν.
Λαμβάνοντες υπ' όψη τη διαταγή του Ηρώδη να φονευθούν τα νήπια στη Βηθλεέμ "από διετούς και κατωτέρω", υπολογίζεται ότι ο Ιησούς μπορεί να γεννήθηκε έως και δύο χρόνια πριν από τον θάνατο του Ηρώδη. Δηλαδή οι υπολογισμοί φτάνουν στο 6 π.Χ. υποθέτοντας ότι ο Ηρώδης θα επιμήκυνε τον σχετικό χρόνο για να είναι βέβαιος ότι μέσα σ' αυτό το χρονικό διάστημα θα είχε οπωσδήποτε γεννηθεί ο μελλοντικός βασιλιάς των Ιουδαίων. Εξάλλου κατά την ευαγγελική ρήση, αφού ο Ηρώδης κάλεσε τους Μάγους, τους έστειλε στη Βηθλεέμ, όπου συνάντησαν πλέον τον Ιησού ως "παιδίον" και όχι ως βρέφος. Συνεπώς, οι σχετικοί αυτοί υπολογισμοί οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Ιησούς μάλλον θα γεννήθηκε σε χρονικό διάστημα δύο τουλάχιστο χρόνια πριν το θάνατο του Ηρώδη, δηλαδή περίπου το έτος 747 ή 748 "από κτίσεως Ρώμης" (7 ή 6 π.Χ.).

Το άστρο της Βηθλεέμ

Το άστρο της Βηθλεέμ, αν τελικά αφορούσε κάποιο αστρονομικό φαινόμενο, οδηγεί και πάλι στο έτος 747 από κτίσεως Ρώμης ή 7 π.Χ., αφού κατά τον Κέπλερ και άλλους αστρονόμους υπήρξε πράγματι τότε ένα παρόμοιο ουράνιο φαινόμενο που προκαλείται κατά τη συνάντηση των τριών πλανητών, του Κρόνου, του Δία και της Αφροδίτης. Στο φαινόμενο αυτό, μετά παρέλευση δύο ή τριών μηνών, ο Δίας δύει ή εξέρχεται από την τροχιά. Τότε παρατηρείται και πάλι το ίδιο έντονο φωτεινό φαινόμενο που παρουσιάζεται στην αρχή, σαν να εμφανίζεται εκ νέου.
Το γεγονός αυτό ταιριάζει με την παρατήρηση του Ματθαίου ότι οι Μάγοι πορευόμενοι προς τη Βηθλεέμ, "είδον" τον "αστέρα" και "εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα", προσθέτοντας ότι το "αστέρι" αυτό ήταν ίδιο με εκείνο "ον είδον εν τη Ανατολή" (Ματθ. 2,9-10). Καθώς ένα ταξίδι από τη Μεσοποταμία στην Παλαιστίνη με τα μέσα της εποχής απαιτούσε δύο ή τρεις μήνες, η χρονική αυτή απόσταση ταιριάζει με την αντίστοιχη φυσική κίνηση του πλανήτη Δία και τη διπλή εμφάνιση του κατά την είσοδο και έξοδο από την τροχιά συνάντησης με τους άλλους δύο πλανήτες.

Η απογραφή Κυρηνίου και οι δυσκολίες χρονολόγησης

Μετά την αποκάλυψη που είχε ο Ιωσήφ για τα συμβαίνοντα στην Μαρία, πέρασαν οι υπόλοιποι μήνες της αναμονής μέχρι το χρόνο του τοκετού. Τότε,"εγένετο εν ταις ημέραις εκείναις και εξήλθεν δόγμα παρά Καίσαρος Αυγούστου απογράφεσθαι πάσαν την οικουμένην" (Λουκ. 2,1). Από την ιστορία γνωρίζουμε, ότι ο αυτοκράτορας Αύγουστος είχε διατάξει και άλλοτε τέτοιες γενικής φύσεως απογραφές. Κατά συνέπεια, η αναφορά του Λουκά σε μια παρόμοια απογραφή δεν πρέπει να δημιουργεί προβλήματα. Η αναφορά, όμως, στη συγκεκριμένη αυτή απογραφή του Κυρηνίου, δημιουργεί δυσκολίες από πλευράς χρονολόγησης των γεγονότων της Καινής Διαθήκης, καθώς την εποχή στην οποία αναφέρεται η απογραφή του Ιωσήφ και της Μαρίας, στην ηγεμονία της Συρίας βρισκόταν ο Σέντιος Σατουρνίνος και όχι ο Κυρήνιος.
Μέσα από μελέτη των πηγών, προκύπτει ότι η πρώτη ηγεμονία του Κυρηνίου, αν υπήρξε, τοποθετείται μεταξύ των ετών 12-8 π.Χ. Η πρώτη λύση που δόθηκε στο πρόβλημα της χρονολόγησης ήταν να υποτεθεί πως ο Κυρήνιος εκτέλεσε την απογραφή προς το τέλος της θητείας του (8 π.Χ.), όπως διέταξε ο Αύγουστος Οκταβιανός. Η απογραφή αυτή επειδή ήταν η "πρώτη" που γινόταν στους Ιουδαίους διήρκεσε πολύ χρόνο και την έφερε εις πέρας, σύμφωνα και με τον Τερτυλλιανό, ο διάδοχος του στην ηγεμονία της Συρίας, ο Σέντιος Σατουρνίνος. Έτσι, οι μεν Ρωμαίοι ανέφεραν στα ρωμαϊκά έγγραφα το όνομα εκείνου που ολοκλήρωσε την απογραφή, του Σέντιου Σατουρνίνου, οι δε Ιουδαίοι, από τους οποίους άντλησε την πληροφορία ο Ευαγγελιστής Λουκάς, κράτησαν στη μνήμη τους το όνομα αυτού που την άρχισε και ο οποίος αργότερα, το 6-7 μ.Χ., διενήργησε και την άλλη απογραφή. Συνεπώς, αφού ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει "απογραφή πρώτη εγένετο", εννοείται ότι γνώριζε τη δεύτερη απογραφή του 6-7 μ.Χ. και χρησιμοποίησε το επίθετο "πρώτη" σε αντιδιαστολή προς τη δεύτερη απογραφή. Η απογραφή, επομένως, που αναφέρει ο Λουκάς πρέπει να αποφασίσθηκε την περίοδο 12 π.Χ. έως 8 π.Χ. και να συνδέθηκε με το όνομα του Κυρήνιου αντί του Σατουρνίνου.
Η δεύτερη λύση, που προτείνεται, είναι εκείνη η οποία δέχεται μεν επί Κυρηνίου την αρχή της απογραφής περί το 9 π.Χ., η πρακτική ολοκλήρωση της όμως, ιδιαίτερα στις περιοχές της Συρίας, Παλαιστίνης κ.λπ., πραγματοποιήθηκε από το διάδοχο του, Σατουρνίνο, έξαρχο της Συρίας από το 8-6 π.Χ. Αλλά η απογραφή συνέχιζε να ονομάζεται "απογραφή Κυρηνίου" εξαιτίας σχετικού διατάγματος, και προς την οποία είναι σύμφωνο το σχετικό κείμενο του Λουκά.
Ως τρίτη λύση έχει προταθεί η συνύπαρξη δύο έξαρχων σε κάποια περιοχή, σύμφωνα με πρακτική της εποχής εκείνης, ιδιαίτερα κατά την περίοδο διαδοχής, για ενημέρωση και ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας. Μπορεί έτσι να υποτεθεί ότι κατά τη χρονική περίοδο μεταξύ των ετών 8-6 π.Χ., κατά τό σύστημα της συνδιοίκησης υπάρχουν στην εξαρχία της Συρίας δύο αξιωματούχοι, ο Κυρήνιος και ο Σατουρνίνος, εκδοχή που προσφέρει μία ακόμη λύση στο πρόβλημα της απογραφής.

Η σφαγή των νηπίων

Το χαρμόσυνο γεγονός της γέννησης του Χριστού, κατά τον Ευαγγελιστή Ματθαίο, κλείνει με το θλιβερό συμβάν της σφαγής των νηπίων "υπό του Ηρώδου αναιρεθέντα"[16], τα οποία σύμφωνα με το το εορτολογικό Συναξάρι της Ορθόδοξης Εκκλησίας ανέρχονται σε 14.000 αν και στα ιερά κείμενα δεν υπάρχει καμιά αναφορά αριθμητικής φύσης. Από πλευράς καθαρά ιστορικής ακρίβειας, τα γεωγραφικά και πληθυσμιακά δεδομένα της εποχής εκείνης οδηγούν στο συμπέρασμα ότι στη Βηθλεέμ και τα περίχωρα της θα ζούσαν τότε περίπου 1.000 κάτοικοι κι επομένως τα άρρενα νήπια "διετούς και κατωτέρω" δεν θα ξεπερνούσαν τα 30 με 40, ίσως και λιγότερα[17]. Επειδή δε μια τέτοια σφαγή αριθμητικά θ΄ αποτελούσε μια τεράστια γενοκτονία, γεγονός που δεν το αναφέρει κανένας ιστορικός ούτε ο Ιώσηπος, λογικό είναι πολλοί ερευνητές να θεωρούν τον αριθμό των νηπίων που αναφέρει ο Συναξαριστής ως αναξιόπιστο, φανταστικό και εμβόλιμο κατά του Ηρώδη. Η αναφορά ωστόσο, από τον ευαγγελιστή Ματθαίο στο γεγονός της σφαγής, γίνεται για να τονισθεί η εκπλήρωση της προφητείας του Ιερεμία "Τότε ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ ᾽Ιερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος, Φωνὴ ἐν ῾Ραμᾶ ἠκούσθη, κλαυθμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολύς· ῾Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν." Ο υπολογισμός εξάλλου των σφαγιασθέντων νηπίων σε μερικές δεκάδες, εξηγεί την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στους ιστορικούς της εποχής, δικαιολογεί όμως τον "κλαυθμό και οδυρμό" της μικρής κοινωνίας της περιοχής.

Λαογραφία

Σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο τα Χριστούγεννα αναγνωρίζονται ως εθνικές αργίες. Στις 26 Ιουνίου του 1870 η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής αναγνώρισε τα Χριστούγεννα ως ομοσπονδιακές αργίες. Η ημέρα των Χριστουγέννων είναι η μόνη κοινή επίσημη αργία σε όλους τους λιμένες του κόσμου.
Στις κυρίως Χριστιανικές χώρες, τα Χριστούγεννα είναι η σημαντικότερη οικονομικά περίοδος διακοπών του έτους και επίσης γιορτάζονται σαν κοσμικές διακοπές σε πολλές χώρες με μικρούς Χριστιανικούς πληθυσμούς. Χαρακτηρίζονται κατά ένα μεγάλο μέρος με την ανταλλαγή δώρων μέσα στις οικογένειες και από τα δώρα που φέρνει ο Άγιος Βασίλης (για τους ορθόδοξους) ή Santa Claus (για το Δυτικό κόσμο), ένας μεγάλος εύθυμος άντρας με μια άσπρη γενειάδα. Οι τοπικές και περιφερειακές παραδόσεις των Χριστουγέννων είναι ακόμα πιο πλούσιες και ποικίλες παρά τη μεγάλη επιρροή των Αμερικάνικων ή Βρετανικών Χριστουγεννιάτικων μοτίβων που διαδίδονται μέσω της λογοτεχνίας, της τηλεόρασης και άλλων μέσων.

Έθιμα - Λαογραφία

Φάτνη (Δήμου Αργυρούπολης 2006)
Γενικά τα έθιμα στις "εορτές των Χριστουγέννων" προέρχονται από ένα συνδυασμό θρησκευτικών (χριστιανικών και πρότερων), και λαϊκών παραδόσεων που εορτάζονται κυρίως από τους χριστιανούς της Ευρώπης και Αμερικής αλλά και από άλλους λαούς μη χριστιανικούς (Κινέζοι, Ιάπωνες κλπ). Στην Ελλάδα συνδυάζονται διεθνή έθιμα όπως ο Άϊ Βασίλης και η υποδοχή του νέου έτους με ελληνικά έθιμα όπως τοπρωτοχρονιάτικο ρόδι και ιστορίες με καλικάντζαρους. Κάθε χώρα έχει τα ιδιαίτερα Χριστουγεννιάτικα έθιμάτης.

Ανταλλαγή δώρων

Σημαντικότατο έθιμο στις γιορτές των Χριστουγέννων είναι η ανταλλαγή δώρων. Ιδιαίτερα για τα παιδιά, η εποχή των Χριστουγέννων είναι αυτή κατά την οποία λαμβάνουν σημαντικό αριθμό δώρων από τους γονείς και συγγενείς τους, αλλά και από τον Άϊ Βασίλη, ο οποίος κατά τη διεθνή παράδοση φέρνει τα δώρα κατεβαίνοντας από την καμινάδα του σπιτιού και τα τοποθετεί μέσα στις κάλτσες που είναι κρεμασμένες μπροστά από το τζάκι (κάλτσες των δώρων).

Χριστουγεννιάτικα τραγούδια

Σημαντικά έθιμα στις εορτές των Χριστουγέννων θεωρούνται τα Κάλαντα Χριστουγέννων, τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς και τα κάλαντα Φώτων που ψάλλουν συνήθως μικρά παιδιά. Επίσης πολύ δημοφιλή είναι και τα Χριστουγεννιάτικα τραγούδια (διεθνή και εθνικά).

Χριστουγεννιάτικη διακόσμηση

Κύρια έθιμα στη διακόσμηση είναι ο στολισμός του δένδρου των Χριστουγέννων (διεθνές), η απεικόνιση Φάτνη της Γεννήσεως ή Φάτνη των αλόγων, τοΑλεξανδριανό ή Αστέρι της Βηθλεέμ (διεθνές), το χριστουγεννιάτικο καράβι (ελληνική συνήθεια που έχει σχέση με την ενασχόληση των Ελλήνων με τη θάλασσα, αλλά και εκκλησιαστική αναφορά - η Εκκλησία συχνά συμβολίζεται με πλοίο), ο στολισμός τα φώτα των Χριστουγέννων (διεθνές) και τοχριστουγεννιάτικο ημερολόγιο. Στην Ελλάδα το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο στολίστηκε στα βασιλικά ανάκτορα όταν ήταν βασιλιάς ο Όθωνας.

Χριστουγεννιάτικο καράβι (Δήμου Δάφνης 2006)

Φαγητά των Χριστουγέννων

Την περίοδο των Χριστουγέννων στην Ελλάδα προετοιμάζονται (και καταναλώνονται) ιδιαίτερα φαγητά και γλυκά, όπως η γαλοπούλα, το χριστόψωμο, η βασιλόπιτα, τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες κλπ. που συμπληρώνουν το πατροπαράδοτο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Κουραμπιέδες
Μελομακάρονα

Τοπικά έθιμα σε περιοχές της Ελλάδας

Στο διήγημα του "Τα χριστουγεννιάτικα τσαρούχια" ο Γ. Αθάνας έχει δώσει παραστατικά τη χρησιμότητα του εθίμου του σφαξίματος του χοίρου στην οικιακή οικονομία της Ρούμελης και όχι μόνο:
"Στα μέρη μας, γράφει, σφάζουνε τα θρεφτά γουρούνια την παραμονή των Χριστουγέννων. [...] το πετσί τους γδέρνεται, αλατίζεται και απλώνεται στον ήλιο. Απ' αυτήν βγαίνουν τα γουρνοτσάρουχα της φαμελιάς. Το πάχος γίνεται γλίνα, οι χοντράδες γίνονται τσιγαρήθρες, κι έπειτα μένουν τα κόκκαλα για μαγειρευτά, τα εντόσθια για πηχτές και για ματιές, το κρέας για λουκάνικα και για παστουρμά. Μ' ένα καλό γουρούνι περνάει τον υπόλοιπο χειμώνα η φτωχοφαμελιά".
Στη Θεσσαλία, στη Ρούμελη, στο Μωριά αλλά και στη Νησιωτική Ελλάδα, κυρίως του Αιγαίου, χαρακτηριστικά της γιορτής των Χριστουγέννων ήταν το διαρκές άναμμα της φωτιάς (κρατάει όλο το Δωδεκαήμερο) που έχει αποτρεπτικό χαρακτήρα κατά των καλικάντζαρων και των κακών πνευμάτων και το σφάξιμο και μαγείρεμα του γουρουνιού. Όσοι δεν είχαν γουρούνι σφάζανε γίδα ή πρόβατο. Στόλιζαν το σπίτι με κλαδιά κέδρων και αγριοκερασιάς. Δεν λούζονταν, γιατί το θεωρούσαν γρουσουζιά, κι έβαζαν ένα αγοράκι να κάνει ποδαρικό.

Η αναπαράσταση της φάτνης

Η γνωστή αναπαράσταση με τους μάγους να επισκέπτονται τον νεογέννητο Ιησού στη φάτνη μάλλον είναι πάντως ιστορικά ανακριβής, καθώς η Καινή Διαθήκη λέει ότι η επίσκεψή τους έγινε "εις την οικίαν"[18] όπου βρισκόταν το "παιδίον" με τη Μαρία (Ματθ. 2:11). Αν το "παιδίον" σημαίνει παιδάκι ή αγοράκι[19] τότε η λεπτομέρεια αυτή εξηγεί γιατί ο Ηρώδης διέταξε να θανατωθούν τα νήπια "από διετούς και κατωτέρω", και όχι απλώς τα βρέφη (Ματθ. 2:16). Κατ' άλλους, απλώς ο Ηρώδης έβαλε χρονικά όρια ασφαλείας για να επιτύχει με βεβαιότητα το σκοπό του[20].
Χριστουγεννιάτικοι νησιώτικοι χοροί (Πλατεία Κοτζιά Αθήνα 2006)
Για τους Ευρωπαίους και τους Βορειοαμερικανούς, το γεγονός της γέννησης του Χριστού συνδέθηκε με χιόνια και έλατα, που βέβαια δεν υπάρχουν στην Παλαιστίνη.

Έθιμα στη Βηθλεέμ

Η Βηθλεέμ όσο και τα Ιεροσόλυμα είναι οι πόλεις όπου γιορτάζονται τρεις φορές τα Χριστούγεννα.
Σήμερα στη γενέτειρα του Χριστού κατοικούν περίπου 35.000 Μουσουλμάνοι και 15.000 Χριστιανοί.

Νηστεία Χριστουγέννων

Πριν τα Χριστούγεννα στην ορθόδοξη εκκλησία προηγείται νηστεία 40 ημερών, η Σαρακοστή των Χριστουγέννων ή Μικρή Σαρακοστή, η οποία είναι λιγότερο αυστηρή από αυτήν του Πάσχα. Η ημέρα της εορτής του Αποστόλου Φιλίππου, στις 14 Νοεμβρίου, τελευταία μέρα πριν τη Σαρακοστή, στο λαϊκό καλαντάρι χαρακτηρίζεται ως Μικρή Αποκριά. Αυτή η ημερομηνία σε πολλές χώρες της Ευρώπης και Αμερικής θεωρείται ως έναρξη των εορτών των Χριστουγέννων.