Οδοιπορικό στο χωριό Σπαθαραίοι της Σάμου
Το χωριό Σπαθαραίοι είναι το ψηλότερο μπαλκόνι στο Αιγαίο! Το επισκεφθήκαμε με την ευκαιρία του Αποκριάτικου Καδή. Περπατήσαμε στα εντυπωσιακά σοκάκια του και φωτογραφήσαμε αρκετά στιγμιότυπα αλλά και την υπέροχη θέα. Δυστυχώς ο καιρός δεν ήταν κατάλληλος για φωτογράφιση και έτσι υποσχόμαστε να επανέλθουμε..
Οι Σπαθαραίοι είναι χτισμένοι σε υψηλό υψόμετρο κάτι που κάνει σχεδόν κάθε γωνιά του να έχει μοναδική θέα προς το νοτιοδυτικό σημείο του νησιού και φυσικά το πέλαγος.
Το χωριό ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους, τα καλντερίμια, την γραφική πλατεία ενώ η Εκκλησία των Ταξιαρχών δεσπόζει στην περιοχή.
Όπως μας είπαν οι ντόπιοι από το χωριό βλέπεις την Σαμιοπούλα, την Ικαρία, τους Φούρνους και το Αγαθονήσι. Αν είναι τυχερός και τον βοηθήσει και ο καιρός στο βάθος του ορίζοντα μπορεί να διακρίνει και την Πάτμο.
Το χωριό ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική τους, τα καλντερίμια, την γραφική πλατεία ενώ η Εκκλησία των Ταξιαρχών δεσπόζει στην περιοχή.
Όπως μας είπαν οι ντόπιοι από το χωριό βλέπεις την Σαμιοπούλα, την Ικαρία, τους Φούρνους και το Αγαθονήσι. Αν είναι τυχερός και τον βοηθήσει και ο καιρός στο βάθος του ορίζοντα μπορεί να διακρίνει και την Πάτμο.
Οι Σπαθαραίοι βρίσκονται σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από τον Πύργο στο δρόμο προς το χωριό Παγώνδας, στις πλαγιές του Μπουρνιά. Είναι από τα ψηλότερα χωριά του νησιού. Το όνομά του οφείλεται στον παπά Πέτρο Σπάθα που το πρωτοκατοίκησε και δημιούργησε το χωριό με τα 18 παιδιά του.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την γεωργία με σημαντικότερη καλλιέργεια την ελιά. Το χωριό και οι καλλιέργειες έπαθαν τις σημαντικότερες ζημιές από τις μεγάλες πυρκαγιές των τελευταίων χρόνων.
Στους Σπαθαραίους ανήκουν και οι νεώτεροι παραλιακοί οικισμοί Ζέφυρος, Απόστολος Παύλος, Βεργή, Καλογερικό, Κυργιάννη, Λιμνιωνάκι, Μετόχι, Συκιά και το νησάκι Σαμιοπούλα με λιγότερους από 170 κατοίκους συνολικά.
Οι Σπαθαραίοι έχουν 236 κατοίκους (Απογραφή 2011). Απέχουν 32 χλμ ΝΔ από την πρωτεύουσα και έχουν υψόμετρο 582 μέτρα. Αξέχαστα είναι τα πανηγύρια που γίνονται κάθε Δεκαπενταύγουστο αλλά και κάθε 8 του Νοέμβρη. Το χωριό έχει μεγάλη παραγωγή λαδιού.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την γεωργία με σημαντικότερη καλλιέργεια την ελιά. Το χωριό και οι καλλιέργειες έπαθαν τις σημαντικότερες ζημιές από τις μεγάλες πυρκαγιές των τελευταίων χρόνων.
Στους Σπαθαραίους ανήκουν και οι νεώτεροι παραλιακοί οικισμοί Ζέφυρος, Απόστολος Παύλος, Βεργή, Καλογερικό, Κυργιάννη, Λιμνιωνάκι, Μετόχι, Συκιά και το νησάκι Σαμιοπούλα με λιγότερους από 170 κατοίκους συνολικά.
Οι Σπαθαραίοι έχουν 236 κατοίκους (Απογραφή 2011). Απέχουν 32 χλμ ΝΔ από την πρωτεύουσα και έχουν υψόμετρο 582 μέτρα. Αξέχαστα είναι τα πανηγύρια που γίνονται κάθε Δεκαπενταύγουστο αλλά και κάθε 8 του Νοέμβρη. Το χωριό έχει μεγάλη παραγωγή λαδιού.
Ο Καδής των Σπαθαραίων δίκασε και φέτος την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς
Ο πολιτιστικός σύλλογος των Σπαθαραίων, αναβιώνοντας το έθιμο του Καδή και το 2016 και δίκασε δικαίους και αδίκους όπως απαιτούσε το πατροπαράδοτο αυτό έθιμο. Δίκασε όμως σωστά; Δίκασε τους αληθινούς ένοχους; Δεν θα το μάθουμε ποτέ γιατί πάντα στη ζωή υπάρχουν αμφιβολίες…
Ελαμψε με την απουσία της η ηγεσία του νησιού και μάταια ο Καδής αναζητούσε έναν «πιο ανώτερο» για να δικάσει! Την πλήρωσαν οι απόντες, ο Αντιδήμαρχος Πυθαγορείου κ. Βασίλης Βαλκαμλής και ο Δήμαρχος Σαμίων κ. Μιχάλης Αγγελόπουλος.
Ο πρώτος που φέρεται ότι είπε «να πηγαίνετε στα χωράφια σας με τα ελικόπτερα σας» έδωσε την ευκαιρία να δημιουργηθεί η αεροπορική εταιρεία «SPATHARAir» η οποία μετέφερε με αρκετά δρομολόγια όχι μόνο τους κατοίκους στα χωράφια, αλλά και υψηλούς επισκέπτες στην εκδήλωση. Έτσι παράλληλα με το περσινό καράβι έφτασε και το αεροπλάνο στους Σπαθαραίους για να κυριολεκτήσει και το τραγούδι της αξέχαστης Σωτηρίας Μπέλλου «Με αεροπλάνα και βαπόρια»…
Ο δεύτερος κ. Μιχάλης Αγγελόπουλος ήρθε …μεταμφιεσμένος με μοντέρνους ροζ χρωματισμούς και υποσχέθηκε να προτείνει το χωριό των Σπαθαραίων σαν πολιτιστικό χωριό της Ευρώπης!
Ο «Καδής» δίκασε μεταξύ άλλων την κα Αγνή Καλογερή (τέως Βουλευτή Σάμου), τη Δημοτική Σύμβουλο κα Μαριάνθη Μαστροκωνσταντή – Λαθουρά και τον πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Σαμίων κ. Δημήτρη Βογιατζή.
Η εκδήλωση ήταν πραγματικά μια καταπληκτική παράσταση, η οποία διήρκησε αρκετή ώρα και την παρακολούθησε με χαρούμενη διάθεση πλήθος κόσμου. Φυσικά και δεν έλειψαν τα αποκριάτικα πιπεράτα λόγια τα οποία ακούστηκαν όπως η μέρα το καλεί, σε υπερθετικό βαθμό.
Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια σε όλους που εργάστηκαν για την επιτυχία της εκδήλωσης και ευχόμαστε η παρουσία του «Καδή» στους Σπαθαραίους να κρατήσει για πολλά – πολλά χρόνια και να γίνεται κάθε χρόνο και καλύτερη!
ΙΣΤΟΡΙΚΑ: Το έθιμο του Καδή προέρχεται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και καθιερώθηκε ως λαϊκό δρώμενο τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια, ως σάτιρα στην εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κατ’επέκταση σε κάθε είδους εξουσία…
Τα πρώτα χρόνια γινόταν κάθε Καθαρή Δευτέρα ενώ αργότερα καθιερώθηκε να γίνεται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Σύμφωνα με την αναπαράσταση του εθίμου, ο Καδής, ο Τούρκος δικαστής και εισπράκτορας των προστίμων και των φόρων, έμπαινε στο χωριό καβάλα σε έναν γάιδαρο ανάποδα, κρατώντας την ουρά του σαν το μαρκούτσι του ναργιλέ, συνοδευόμενος από άλλους μασκαρεμένους.
Οι κάτοικοι τον υποδέχονταν πετώντας του διάφορα άχρηστα αντικείμενα και λαχανικά.Όταν έφτανε σε ένα κεντρικό πλάτωμα του χωριού, άρχιζε να δικάζει διάφορες παρανομίες και παρασπονδίες των κατοίκων αποδίδοντάς τους διάφορες κατηγορίες, που αποτελούσαν ένα είδος πειράγματος ανάμεσα στους συγχωριανούς. Αυτό ήταν συχνά αφορμή να βγουν στην επιφάνεια διάφορες κρυφές πτυχές της ζωής, πάντα με σατιρική διάθεση, βάζοντας στο τέλος και χρηματικά πρόστιμα.
Στα χωριά Σπαθαραίοι αλλά και Κουμέικα αναβιώνει το έθιμο του Καδή. Η παράδοση ξεκίνησε από την εποχή της Τουρκοκρατίας και σατιρίζει τους Τούρκους δικαστές, οι οποίοι απαιτούσαν από τους Σαμιώτες δυσβάσταχτους φόρους. Στις μέρες μας, ο Καδής με τη συνοδεία στρατιωτικών εισέρχεται στην πλατεία του χωριού καβάλα σε ένα γαϊδουράκι. Το δικαστήριο ξεκινά και ο χωρικός που αναπαριστά τον Τούρκο Καδή (συνήθως ο γηραιότερος του οικισμού) δικάζει τους παρευρισκόμενους βρίσκοντας αστείες δικαιολογίες. Το γλέντι κορυφώνεται το βράδυ όπου οι κάτοικοι μαζεύονται και διασκεδάζουν με παραδοσιακή μουσική, χορό και άφθονο κρασί.
Τα πρώτα χρόνια γινόταν κάθε Καθαρή Δευτέρα ενώ αργότερα καθιερώθηκε να γίνεται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Σύμφωνα με την αναπαράσταση του εθίμου, ο Καδής, ο Τούρκος δικαστής και εισπράκτορας των προστίμων και των φόρων, έμπαινε στο χωριό καβάλα σε έναν γάιδαρο ανάποδα, κρατώντας την ουρά του σαν το μαρκούτσι του ναργιλέ, συνοδευόμενος από άλλους μασκαρεμένους.
Οι κάτοικοι τον υποδέχονταν πετώντας του διάφορα άχρηστα αντικείμενα και λαχανικά.Όταν έφτανε σε ένα κεντρικό πλάτωμα του χωριού, άρχιζε να δικάζει διάφορες παρανομίες και παρασπονδίες των κατοίκων αποδίδοντάς τους διάφορες κατηγορίες, που αποτελούσαν ένα είδος πειράγματος ανάμεσα στους συγχωριανούς. Αυτό ήταν συχνά αφορμή να βγουν στην επιφάνεια διάφορες κρυφές πτυχές της ζωής, πάντα με σατιρική διάθεση, βάζοντας στο τέλος και χρηματικά πρόστιμα.
Στα χωριά Σπαθαραίοι αλλά και Κουμέικα αναβιώνει το έθιμο του Καδή. Η παράδοση ξεκίνησε από την εποχή της Τουρκοκρατίας και σατιρίζει τους Τούρκους δικαστές, οι οποίοι απαιτούσαν από τους Σαμιώτες δυσβάσταχτους φόρους. Στις μέρες μας, ο Καδής με τη συνοδεία στρατιωτικών εισέρχεται στην πλατεία του χωριού καβάλα σε ένα γαϊδουράκι. Το δικαστήριο ξεκινά και ο χωρικός που αναπαριστά τον Τούρκο Καδή (συνήθως ο γηραιότερος του οικισμού) δικάζει τους παρευρισκόμενους βρίσκοντας αστείες δικαιολογίες. Το γλέντι κορυφώνεται το βράδυ όπου οι κάτοικοι μαζεύονται και διασκεδάζουν με παραδοσιακή μουσική, χορό και άφθονο κρασί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου